Van onze 410-er in Praag
Praag De naam van de stad roept bij mij -en bij vele andere 410-ers- een geweldig gevoel op. Ajax voetbalde de laatste jaren regelmatig in Praag, zowel tegen Sparta als tegen Slavia en de meeste ontmoetingen waren voor ons niet echt succesvol te noemen.
Het was maandag, tweede paasdag. Een dag na de mooie 7-0 overwinning van Ajax op Willem II. Om 17.15 uur stond de eerste derby in het nieuwe stadion van Slavia gepland tegen aartsrivaal Sparta. Klagen wij -terecht- over speeltijden als zondagmiddag 16.30, hier kan het nog gekker en worden de belangrijkste wedstrijden vaak op maandagmiddag om 17.15 uur gespeeld. Aangezien Slavia boven aan staat zijn de supporters hier dus vaak ‘aan de beurt'. Reden? De televisiezender heeft onderzoek gedaan en het blijkt dat maandagmiddag om kwart over vijf een ideale tijd is. De mensen op het platteland zijn dan terug van werk en de kijkcijfers zouden het hoogste zijn... Dat er in Praag gewerkt wordt tot een normale tijd van een uur of zes en dat het onmogelijk is om op tijd in het stadion te zijn wordt gladweg vergeten of niet belangrijk gevonden. Nu, op tweede paasdag is het echter niet zo erg.
Het stadion (Eden genaamd) was al weken van te voren stijf uitverkocht. Met een capaciteit van 21.000 plaatsen en een stad met 1.2 miljoen inwoners niet zo gek, maar voetbal is niet de nummer een sport in Tsjechië (ijshockey) en normaal gesproken zit er bij Slavia zo'n 11.000 man. Voor de wedstrijd staat Slavia, met nog 8 wedstrijden te gaan op een zeer comfortabele voorsprong van 11 punten op de nummer 2, Sparta. Het kampioenschap valt dan ook nog nauwelijks te verspelen, maar hoe dan ook moet er gewonnen worden! Slavia is tot op heden -sinds de opening in Mei vorig jaar- in het nieuwe stadion nog ongeslagen in competitieverband en niemand moet er aan denken dat uitgerekend Sparta daar verandering in zou gaan brengen. Een wedstrijd zoals de klassieker die wij hebben wat een strijd tussen twee steden is kent men hier niet echt, anderzijds hebben wij weer geen echte grote derby's zoals deze.
Ik spreek af om een uur of 4 bij een bar tegenover het stadion die toepasselijk ‘U Stadionu' genaamd is. Met tram 24 vanuit het centrum kom ik aan en stap ik uit bij halte Slavia. De pub aan de overkant van de straat is klein en er staat dan ook een lange rij op de stoep vol met dorstige mensen, wachtend op bier. Het is heerlijk voetbalweer en het goudgele vocht wordt dan ook niet binnen, maar buiten op straat gedronken. Uitvoerig wordt er voorbeschouwt op de wedstrijd en hier en daar worden de eerste liederen ingezet. Het valt me op dat de Sparta fans -ondanks het feit dat de wedstrijd zwaar beladen is en dat er een grote politiemacht rond loopt- gewoon tussen de Slavia fans doorlopen en met dezelfde bussen en trams bij het stadion aan komen. Op zich niet gek want de supporters van Sparta kunnen als Slavia fan zijnde ook een buurman, collega of familielid zijn, maar vaak kan dit tegenwoordig niet meer. Na afloop van de wedstrijd zal blijken dat niet iedereen even gelukkig was, maar daar kom ik later op terug.
Om 5 uur begeven we ons naar de ingang waar lange rijen staan. Echte draaihekken zijn hier niet, met een stormloop zou je zo binnen komen en het maakt niet uit waar je het stadion binnengaat, ongeacht waar je zit. Eenmaal binnen kan je namelijk rondlopen en overal komen. Fouilleren is een kwestie van twee keer op je jas of broekenzakken kloppen waarna je naar binnen kan. Als je al gefouilleerd wordt. Mijn halve liter blik bier wat in mijn achterzak zit komt dan ook zonder enkel probleem binnen. Ik haat het altijd wanneer je voor de wedstrijd begint met drinken en dan ruim 2 uur droog staat. En dat nog wel in Tsjechië waar het bier uitgevonden is.
Ik woon nu een half jaar in Praag en heb inmiddels aardig wat wedstrijden van Slavia bezocht. Maar ik ben tevens ook bij Sparta-Dynamo Zagreb, Bohemians 1905, Zizkov en Dukla Praag geweest. Slavia kan van mij toch verreweg op de meeste sympathie rekenen, al is Bohemians 1905 ook een zeer mooie club met een rijke historie. Bohemians 1905 was ten dode opgeschreven toen de mannen met het geld de club verlieten en een nieuwe Bohemians oprichten. De supporters zamelden echter geld in en hielden de club in leven. Resultaat is dat het nieuwe Bohemians in de eerste divisie speelt maar een leeg stadion heeft en het oude, originele Bohemians voor zo'n 7.000 fanatieke fans haar wedstrijden afwerkt. De supporters van Bohemians zijn vrij links en hebben dan ook nauwe banden met St. Pauli.
Terug naar Slavia wat in mijn ogen het mooiste stadion van Tsjechië heeft, met de beste en fanatiekste supporters, er geen echte politieke mening op na houdt (daar hou ik niet van bij voetbal) en het beste spel speelt. Wat een groot minpunt blijft is uiteraard het shirt, dat zal ik dan ook nooit kunnen kopen of dragen. De kleuren rood en wit zijn prima, alleen de volgorde klopt gewoon niet.
Slavia bezocht ik eerst met losse kaartjes, die vaak op de wedstrijddag zonder een clubkaart of legitimatie en voor slechts 100 kronen (minder dan 4 euro!) aan het stadion te koop zijn. Sinds een paar maanden kom ik binnen met een seizoenkaart die ik van een Nederlandse vriend -tevens ook 410-er- kreeg toen hij eind januari na 17 maanden Praag weer terug keerde naar Nederland. De kaart is voor vak 107, een van de vakken achter de goal aan de Noordzijde van het stadion, tussen de Ultras van Slavia. Op de omloop van het stadion worden rode T-shirts verkocht met daarop: "Slavia Praha en daaronder: derby 2008/2009". Een mooie aanvulling op mijn collectie en daarnaast loopt iedereen er in omdat ze voor slechts 3 euro aan de man worden gebracht.
Na een klobasa (worst) met brood en saus gehaald te hebben loop ik het vak op. Hier sta ik met een vast groepje boven de ingang. Iedere keer dat ik dit stadion betreed is het genieten en baal ik er van dat Ajax niet een dergelijk stadion heeft, maar dan misschien wat groter. Er zijn geen hekken, geen afstand tot het veld. De hoeken zijn dicht en het dak en rest van het stadion mooi vormgegeven. Roken is verboden maar net zoals in de arena trekken niet veel mensen zich daar wat van aan. Het stadion staat op dezelfde plaats waar het stadion vroeger was. Men heeft er maar liefst tien jaar over gedaan om het oude stadion te slopen en het nieuwe stadion te laten herrijzen. In de tussentijd speelde Slavia haar wedstrijden in een betonbak met sintelbaan. Omdat de club daarmee ver weg was uit haar eigen buurt daalde het aantal toeschouwers tot zo'n 3.000.
Vanuit het goed gevulde uitvak aan de overkant komt regelmatig geluid, maar de Slavia fans zijn opvallend stil. Dat terwijl de wedstrijd op punt van beginnen staat en de tribune uitpuilt van de supporters in het rood-wit. Al snel hoor ik dat de Slavia fans pas ‘los gaan' op het moment dat de spelers bij opkomst vlaggen komen brengen naar hun. Een mooie actie. Wanneer de Slavia fans vanuit het uitvak geprovoceerd worden kan een groot gedeelte het echter toch niet laten om hier even op te reageren. De capo roept iedereen snel op om stil te zijn. Op het veld rijden twee mooie blonde chicks op een grasmaaier van een sponsor. Kinderen in Slavia en Sparta shirts komen het veld op gelopen met ballonnen in de hand, in de kleuren van de beide clubs. Niet snel daarna volgen ook de spelers en wanneer zij zoals gezegd de vlaggen naar de fans komen brengen barst het kabaal los en zal het pas na de wedstrijd weer stil zijn. Half rode en half witte vlaggen zijn er niet, wel 2 witte vlaggen met een rode baan in het midden.
Voordat ik verder ga met het verslag van de wedstrijd en sfeer zal ik eerst wat meer vertellen over de historie van de club en de fans. Slavia staat bekend als club van de studenten en de hoger opgeleiden in Praag, daar waar aartsrivaal AC Sparta Praag als communistische arbeidersclub bekend staat met redelijk wat rechts-extremisten in de gelederen. Andere clubs in Praag zijn Bohemians 1905 (links-extremistisch), Viktoria Zizkov (redelijk neutrale club), Dukla Praag (communistische legerclub) en Bohemians Strizkov (opgericht in 2005).
De groepen onder de supporters van Slavia die zich de laatste jaren het meeste laten gelden zijn de Slavia Ultras, Red White Power en Gang of Slavia. Andere groepen zijn Brigate ‘97, Slavia Hooligans en Slavia Youngsters. Alle groepen zijn relatief klein, maar de laatste tijd wordt er geprobeerd meer samenwerking en eenheid te creëren, getuige o.a. het samengaan van Slavia Ultras en Red White Power in 1 website en meer en beter georganiseerde tifo acties. RWP en GOS bestaan pas sinds 2004 en 2005. Over de verdere geschiedenis van deze groepen is helaas niet veel te vinden. De fanatiekste supporters bevinden zich op de vakken 104 t/m 108 aan de Noordzijde achter de goal. De supporters die deze vakken bevolken zijn een mengeling van jongeren, families en ouderen toch scharen ze zich onder de naam ‘Slavia Ultras' en wordt een lied over ‘Slavia Hooligans' vrolijk door iedereen meegezongen. Sinds enige tijd word er heen en weer gezongen met de andere tribunes.
Veel liederen van Slavia zijn op melodieën die ook bij andere clubs gebruikt worden. Ook enkele welke bij ons op het vak te horen zijn. Bijvoorbeeld „En wie niet springt" wordt bij Slavia zonder woorden geneuried. Voetbalhumor en zelfspot ontbreekt ook niet in liederen zoals „Prazske kurvy to jsme my" (Praagse hoeren dat zijn wij) en liederen over bier en zuipen tot het ochtendgloren. Sparta wordt uiteraard niet vergeten met teksten als „Spartane bodnu te" (Spartaan ik steek je neer) en „Smrt Sparte (Dood aan Sparta). De meest opvallende doeken zijn die van Slavia Hooligans, Gang Of Slavia, Brigate 97, Slavia Intellectuals (erg origineel!), een vriendschaps-doek met Gornik Walbrzych uit Polen(daarover later meer), Prazke Kurvy (Praagse Hoeren) en Fans of Alcohol.
De kwaliteit van het Tsjechische voetbal laat veel te wensen over. Je gaat er meer heen voor de dingen er omheen die grappig zijn. Verbazingwekkend in Praag is dat je bij wedstrijden van Bohemians 1905 ook fanatieke supporters van bijvoorbeeld Zizkov en Slavia tegen komt en andersom. Aangezien Bohemians 1905 en Slavia allebei uit de Praagse wijk Vrsovice komen, bestaat er een hechte vriendschapsband tussen deze clubs. Door de achtergrond van Slavia zijn zij ten tijde van het communisme nooit kampioen van Tsjechoslowakije geweest. Dit heeft de aversie richting Sparta en ook Dukla alleen maar versterkt. Andere gehate clubs zijn Banik Ostrava (voormalige en huidige club van Galasek) en Sigma Olomouc -beiden dicht bij de Poolse grens- en in lichtere mate 1. FC Brno.
De afgelopen jaren valt het qua voetbalincidenten in Tsjechië redelijk mee. Echte veldslagen worden tot op heden niet meer gehouden. Voorbeelden van recente incidenten met betrekking tot Slavia zijn het bekogelen van de trein met Slavia supporters richting Zilina door een groep 1. FC Brno en Slovan Bratislava ultras en een afgesproken 5-tegen-5 handgevecht tussen Slavia en Sparta ultras in het Letna park in Praag.
Bij de vorige editie van Slavia-Sparta begin 2008 waren er flinke rellen in het stadion, welke grotendeels door schuld van de politie volledig uit de hand liepen. Tot een confrontatie tussen Slavia en Sparta supporters kwam het niet, maar het resulteerde uiteindelijk in 20.000 Euro schade en 500 ter ziele gegane stoeltjes. Slavia kreeg een sanctie van een thuiswedstrijd met gesloten korte zijdes en een verbod op vlaggen in het stadion.
Terug naar de wedstrijd. Beiden teams beginnen fris en aanvallend. Slavia kan in het begin niet echt overtuigen en weet weinig kansen te creëren ondanks het feit dat er een behoorlijk overwicht is. Sparta komt verrassend op een 0-1 voorsprong, via de binnenkant van de paal verdwijnt de bal in de goal. De altijd uitstekende keeper van Slavia is bij deze bal kansloos. Vreugde bij Sparta spelers en supporters en ook in veel Slavia vakken staan juichende supporters op. De support van Slavia kant wordt er niet minder om, sterker nog er wordt nog een tandje bij gezet! Het kan en mag niet gebeuren dat Sparta hier gaat winnen en we willen hun fans niet horen is het motto.
Voorafgaand aan de wedstrijd was er al een gigantische vlaggenzee, tijdens de wedstrijd wordt er letterlijk pas echt uitgepakt. Allereerst verschijnt er een plastic zeil wat nagenoeg de gehele Noord tribune bedekt: in witte letters is ULTRAS te lezen met in het midden een Ultra met een rood-witte sjaal/bandana voor zijn mond.
Wanneer de tweede helft al enige tijd is begonnen roept de capo om om allemaal tegelijk de papieren vellen omhoog te houden. Deze worden hier altijd voor de wedstrijd op de stoelen geplakt en de vellen bestaan uit 6 met de hand aan elkaar geplakte A4tjes. Meteen na afloop van de choreo worden deze weer opgevouwen en naar voren doorgegeven om een volgende keer weer te kunnen gebruiken. Milieu en geldbewuste recycle tifo! In de loop van het seizoen heb ik de Tifo bij Slavia hard zien groeien en verbeteren, maar dat er zo grootst uitgepakt werd als vandaag is niet eerder voorgekomen denk ik. Een doek, nou ja papier, met daar op Homer Simpson met een gun in z'n hand en een begeleidend doek met ‘haat' rolt over de hoofden. De Simpsons worden vaak gebruikt bij Slavia. Aan het einde van de wedstrijd wordt iedereen opgeroepen om de nieuwe T-shirts uit te trekken en boven de hoofden te houden, een schitterende rode textielzee is het gevolg. In het oude stadion waren er nog regelmatig veel fakkels en rookpotten, in het nieuwe stadion wordt iedere club die vuurwerk afsteekt echter keihard uitgefloten. Ook Sparta krijgt deze ‘behandeling' wanneer er twee fakkels ontstoken worden die op het veld worden gegooid. Waar de ommekeer in de benadering van vuurwerk vandaan komt weet ik nog niet.
Slavia is inmiddels in de tweede helft veel beter gaan voetballen en krijgt in de 54e minuut een gigantische kans op de gelijkmaker wanneer een speler alleen op de keeper af gaat. Het vizier staat echter niet op scherp en de bal beland tot afgrijzen van iedereen ruim naast. Hierna volgen nog vele aanvallen en grote kopkansen. De bal lijkt er maar niet in te willen en Slavia speelt niet een van haar gelukkigste wedstrijden. Totdat er in de 82e minuut geappelleerd wordt voor een penalty voor Slavia, de scheidsrechter laat echter doorspelen en de bal wordt in het doel geschoven. Het stadion ontploft! Slavia speelt richting de fanatieke aanhang en probeert nog de winnende te maken, de secondes tikken echter weg en na precies 90 minuten blaast de scheidsrechter op zijn fluitje voor het einde.
De supporters blijven nog allemaal in het stadion. Zoals altijd. Er is namelijk een speciale traditie bij Slavia. De spelers komen na de wedstrijd altijd naar de Ultras toe en gaan zitten op het gras achter de goal. Op aangeven van de capo, bijgenaamd ‘Strasak' (Vogelverschrikker), gaat iedereen op de tribune zitten en worden de spelers door de supporters luidkeels toegezongen, afgesloten met de zin „At' zije Slavie" (lang leve Slavia). Dit ritueel kon op veel respect rekenen van de supporters van Arsenal terwijl Slavia met 7-0 (!) was vernederd. Mooi. Samen tussen spelers en supporters winst vieren maar ook samen verlies verwerken. Verliezen blijft hoe dan ook moeilijk, maar moet ongetwijfeld beter voelen dan wanneer je zonder de fans bedankt te hebben de catacomben in duikt omdat je je schaamt.
De opluchting bij fans en spelers was groot. Sparta was er niet in geslaagd Slavia op eigen -al bijna heilige- grond te verslaan en de voorsprong van 11 punten was behouden. Dit betekent dat Slavia zeer binnenkort zich kampioen van Tsjechië mag noemen en dat het in Praag (of in elk geval een deel daar van) groot feest zal zijn. Voor de 17e keer in de clubhistorie.
Het is pas iets na zeven uur en dus besluiten we nog wat biertjes te pakken. Ik volg mijn Tsjechische gastheren. We gaan naar pub ‘U Girafu' wat vlak bij het oude ijshockey stadion van Slavia ligt. Inmiddels worden de ijshockey wedstrijden van Slavia afgewerkt in de hypermoderne O2 arena. Net als in ‘onze arena' worden hier ook regelmatig concerten en andere evenementen gegeven, maar dat terzijde. Mijn Tsjechisch is verre van goed, maar ik maak duidelijk op dat de kansen uit de tweede helft nog eens nabesproken worden en dat het toch wel erg zonde is dat er niet gewonnen is. Aangekomen bij de pub bestellen we ons bier, minder dan 1 euro voor een halve liter en beter te drinken dan Heineken. Al snel komt er een groep aangelopen, casual kleding, kale koppen en veel tatoeages. Op het eerste oog lijken mij het geen Slavia fans, maar van Sparta zijn ze ook niet. Ik hoor dat het een groep van Gornik Walbrzych is. Een Poolse club uit de vierde of vijfde divisie die vriendschapsbanden heeft met Slavia. De Sparta fans werden na de wedstrijd enige tijd opgehouden in het stadion, maar zijn kennelijk nu ‘los gelaten' want ik zie her en der plukjes Sparta fans door de straat lopen, niet moeilijk te herkennen want enige moeite om shirt of sjaal te verbergen wordt niet gedaan. De kroeg waar we zijn is in een achterbuurt een paar straten verwijderd van het stadion. De groep besluit niet voor niks uit Polen gekomen te zijn en zet de achtervolging in. Rake klappen worden uitgedeeld. Wanneer de groep terug komt met Sparta sjaals als souvenir van de overwinning krijgen ze van de achtergebleven groepsgenoten applaus. Dit ritueel herhaald zich een keer of drie. Ook ouderen en petten-sjaals supporters worden niet gespaard en wanneer een jongen al een tijd op de grond ligt, maar nog steeds aan het incasseren is komt een meisje in Sparta shirt hem te hulp geschoten. Ik ga er vanuit dat het gevecht nu wel over is en dat er aan het slaan van een meisje van een jaar of 18 niet veel eer te behalen valt, maar niets is minder waar en ook zij krijgt een harde beuk in het gezicht. Codes en regels zijn er bij deze groep kennelijk om geschonden te worden. Niet veel later is de actie voorbij en vertrekt de groep, wij blijven nog tot een uur of tien, om daarna met een goed gevoel naar huis te gaan. Het was een mooie voetbaldag.
Er zijn naast familie en vrienden niet veel dingen die ik mis aan Nederland, behalve 410. Vanuit Praag volg ik 410 op diverse manieren nog steeds met grote interesse en gelukkig was ik voor een aantal wedstrijden terug in Nederland. Ik wil iedereen een compliment maken voor de manier waarop 410 bezig is. De zang en Tifo zijn nog meer vooruit gegaan en van grote klasse, voor Nederlandse begrippen maar ook Europees gezien heeft 410 zich tegen o.a. Marseille op de kaart gezet! De samensmelting met Zuid is een goede stap voor verder groei geweest en ik hoop dat 410 zo doorgaat!
ULTRAS*2001
De Mazzel, Broer
Wat filmpjes op youtube:
Wedstrijd hoogtepunten
Link met eerdere choreo's van Slavia
Meer info over Slavia:
www.slavia.cz (ook in het engels)
Ultras Slavia: www.slaviaultras.goo.cz
